تابلوی شیرین و فرهاد کوه کن در موزه بهزاد

 

تابلوی فرهاد کوهکن موزه بهزاد
تابلوی فرهاد کوهکن موزه بهزاد

درگالری اول موزه استاد بهزاد اثری به نام شیرین و فرهاد کوه کن در ابعاد۶/۴۹ × ۵/۳۶ سانتیمتر وجود دارد. این اثر در سبک مکاتب تبریز۱ و ۲ به تصویر درآمده است . در ابتدا لازم است به ذکر چند نکته از ویژگی های این مکاتب بپردازیم.

مکتب تبریز ۱ : نحوه نمایش طبیعت شکل خاص خود را دارد مثلا ترسیم تنه پیچیده و گره دار درختان و دشت های بریده است، دقت در رسم گیاهان و اعضای بدن حیوانات، تحرک و جنبش بیشتر درنمایش صحنه ها به جای آرامش و سکون موجود در نقاشی سنتی ایرانی در این مکتب دیده می شود.

مکتب تبریز ۲ : استفاده از رنگهای درخشان ، پرمایه و متنوع ، پرداخت دقیق به جزئیات ، توجه به موضوعات درباری ، صحنه های پرتحرک و منظره های طبیعی ، ایجاد ترکیب بند های چند وجهی ، شکست کادر از خصوصیات بارز این مکتب می باشد.

در این تابلو استاد حسین بهزاد بخشی از داستان شیرین و فرهاد را روایت کرده است ، وی این اثر را در پنج صحنه به نمایش در آورده که این خصوصیت فضاسازی چندزمانی ویژگی مکتب تبریز ۲ می باشد، در سمت راست و جلوی تصویر شیرین سوار بر اسب با تعدادی ملازمان زن که در پشت اسب او را همراهی می کنند و در جلوی اسب مردی چوب به دست فرهاد کوه کن را به او نشان می دهد .

قابل ذکر است یکی از ویژگیهای مکاتب نگارگری ایرانی درشت تر کشیدن افرادِ با اهمیت تر نسبت به سایر اشخاص است ، بهمین دلیل شیرین سوار بر اسب بزرگتر از سایر افراد موجود در این تابلو به تصویر در آمده است.

در این اثر شیرین پیراهنی بلند به رنگ آبی با نقوش گل و مرغ که در مکتب تبریز ۲ این ویژگی رعایت می شده و دکمه هایی به رنگ طلایی به تن دارد که بر روی پیراهن کتی کرم رنگ با حاشیه و سرآستین های پوست به رنگ قهوه ای دیده می شود . او کلاهی نیز برنگ نارنجی و طلایی با چند پر بر روی آن، بر سر دارد . یکی از ملازمان چتری بر سر شیرین نگه داشته که دارای نقوش هندسی برنگ قرمز، طلایی و آبی لاجوردی می باشد و اسبی که شیرین بر آن سوار است برنگ سفید و جل روی آن قالیچه با نقوش اسلیمی دیده می شود . پوشش تمامی زنان متشکل از پیراهنی بلند به رنگهای آبی کمرنگ ، نارنجی کمرنگ با گلهای اسلیمی – ختایی و همچنین دستاری بلند به دور کمر و سربند ها و نیم تاج هایی بر سر دارند.

در زیر پای شیرین و ملازمان دشتی پر از گلهای ریز به تصویر کشیده شده است و همچنین دو درخت سرو در زیر پای مرد راهنما وجود دارد.

صحنه دوم، در قسمت راست بالای تصویر پایین کوههای صخره ایی که رگه هایی از رنگ آبی و آجری وجود دارد و تعدادی ملازمان و زن درکنار هشت اسب به چشم می خورند.

صحنه سوم، در قسمت بالا و وسط تصویر پس زمینه نیز چوپانی تکیه بر درخت در حال نواختن نی می باشد که چهارده گوسفند نیز در حال چرا او را احا طه کرده ا ند.

صحنه چهارم، در قسمت چپ بالای تصویر نقاش فرهاد را به تصویر کشیده است که او در حال حجاری تصویر شیرین بر روی سنگ های صخره ای کوه می باشد که پوشش کوه از درختچه های کوتاه و خار و خاشاک است و در میان آنها تعدادی پرنده و گوزن و خرگوش نیز به چشم می خورد.

صحنه پنجم، در سمت چپ پایین تصویر دو درخت قرار دارد که بین انها چوپانی با هفت گوسفند و نه بز و یک سگ گله در حال چرا دیده می شوند و پرنده ها در حال پرواز در فراز کوه ها به تصویر کشیده شده است .

دو نکته قابل توجه در این اثر وجود دارد . اول استفاده از قوانین مناظر و مرایا ( پرسپکتیو ) می باشد که موجودات پس زمینه را کوچک و پیش زمینه را بزرگتر به تصویر درآمده و نقاش با این کار دوری و نزدیکی را به مخاطب القا می کند و دوم اینکه استفاده از رنگهای محدود و موزون و هماهنگ که بسیار چشم نواز بوده و باعث شده رنگ قالب تصویر آبی و سبز آبی باشد و آرامش و زیبایی خاصی را القا کند.

  • منبع:سایت کاخ موزه سعد آباد
  • پژوهشگر: اعظم دادپاس، راهنمای موزه بهزاد
  • کلیسای مارگیورگیز

    تور کلیسای مارگیورگیز

    کلیسای آشوری شرق یکی شاخه های مسیحت شرق است و با طبقه بندی آشنای مسیحیت غرب که به شاخه های…
  • تور دروازه غار

    تور دروازه غار

      محله دروازه غار یکی از جنوبی ترین محلات تهران در گذشته بود که علاوه بر آثار و ابنیه…
  • تور عمارت هفت تن و بازارگردی

        بازار یکی از محلات کهن تهران است که جاذبه های پرشماری را در خود جای داده است…
نمایش مقاله‌های بیشتر
  • تور پروین اعتصامی

        بانو پروین اعتصامی شاعرع بزرگ معاصر در اسفندماه ۱۳۲۰ متولد شد. این تور ادبی …
  • تور قم گردی

    شهر قم یکی از شهرهای مهم و تاریخی در ایران است که آثار ،ابنیه و گنجینه های ارزشمندی را در …
  • تور قم گردی

    شهر قم یکی از شهرهای مهم و تاریخی در ایران است که آثار ،ابنیه و گنجینه های ارزشمندی را در …
مقاله‌ها بیشتر بر اساس تهران شناسی
مقاله‌های بیشتر در گنجینه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

این مقاله را هم بخوانید

تور پروین اعتصامی

    بانو پروین اعتصامی شاعرع بزرگ معاصر در اسفندماه ۱۳۲۰ متولد شد. این تور ادبی …