جشن فروردینگان یا فرودگ(Froodog) زرتشتیان چه روزی است؟

زردشتیان  تهران به قصر فیروزه، (آرامستان زرتشتیان)می‌روند و برای خشنودی روان‌ها نیایش می کنند

جشن فروردینگان یکی از جشن های دوازده گانه هر سال است. نام دیگر این جشن فرودگ(Froodog) است. زمانی که نام فروردین با نام ماه برابر می شود، زمان برگزاری این جشن است که می شود نوزدهم ماه فروردین. این روز ویژه فروهر درگذشتکان و نیاکان است، از این‌رو زرتشتیان، برای شادی روان و فَروَهر درگذشتگان خود، به آرامگاه‌ها می‌روند. برای شادی روان آنان نماز می خوانند، دهش می کنند و خیرات می دهند.

زرتشتیان تهران در این روز به آرامگاه ها می روند و از موبدانی که در انجا هستند می خواهند که بنام درگذشتکان آنها، آفرینگان بخوانند. در هنگام سرودن آفرینگان مواد خوشبو روی آتش دود می کنند، شمع روشن می نمایند، گل و سبزه حاضر بر سر آرامگاه می گذارند. آنها میوه های تازه را به اندازه های کوچک درآورده و پس از مراسم به همراه لُرک(۱)(Lork) و سوروگ(۲)(Soorog) میان باشندگان پخش می کنند.

همچنین علاوه بر مراسم افرینگان خوانی همگانی موبدان به یاد درگذشتگانش و بر سر آرامگاه آنان نماز و سرودهایی را که ویژه ی این روز است میخوانند.یکی از سرودهایی که در چنین روزی و توسط موبدان خوانده میشود فروردین یشت است.

اما  فروهر چیست؟

این واژه در اوستا فروشی و در زبان پهلوی فروهر گفته می شود و به معنی نیروی پیشرفت و سربلندی می باشد.

ذره ای از ذرات نود خداوند است که در بدن هر یک از ادمها وجود دارد. فروهر به منزله مشعلی است فروزان که پیرامون خود را روشتن نموده و راه و چاه را نشان می دهد. فروهر راهنمای روان برای در زندگی است. سخن دیگری که می توان بیان کرد این است که فروهر نوری ست سرچشمه گرفته از خداوند و از چنین نوری جز روشنایی و راهنمایی چیزی دیگری تراوش نمی کند. فروهر همیشه سپنته یا مقدس است و در درازای زندگانی پاکی خود را از دست نمی دهد و حتی از آن کاسته نمی شود. در نسکهای (کتابها) دین بهی فروهر به رخنمای (شکل) پیرمردی نورانی مجسم شده که دارای دو بال گشاده است.فروهر هریک از آدمها پس از مرگ راه بالا را پیش گرفته و به سرچمشه خود می پیوندد.

آنگونه که از نخستین بندهای فروردین یشت برمی‌آید، اهورامزدا به اشوزرتشت می‌گوید: « ای زرتشت، فروهرهای پاکان مرا در کار آفرینش یاری کردند. از پرتو فر و شکوه آنهاست که من آسمان و زمین و آنچه در روی آن است از رود و گیاهان و جانوران و مردمان را نگاه می‌دارم. و این چنین خواهد بود تا دامنه رستاخیز؛… اگر یاری فروهر پاکان نبود هرآینه نه گیتی پایدار می‌ماند و نه انسان و نه چهارپایان. و سراسر گیتی گرفتار دیو دروغ می‌شد.

 درجشن فرودگ، هفت موبد وارد می‌شوند و می‌نشینند. لرک‌ها را در چادر شب‌هایی می‌ریزند و جلو موبدان می‌گذارند. چند «موبدیار» هم حضور دارند. موبدان شروع به اوستاخوانی می‌کنند،‌ بیشتر هم سرودهایی از فروردین یشت می‌خوانند و به این ترتیب، لرک را تبرک می‌کنند. سپس، موبدیاران چادرشب‌ها را به کمر می‌بندند و لرک را بین مردم تقسیم می‌کنند.
اگر کسی هم نذری دارد، در این روز نذرش را میان مردم پخش می‌کند. این مراسم در واقع گونه‌ای دعا یا در اصطلاح مسلمانان،‌ فاتحه دسته جمعی برای شادی ارواح درگذشتگان است.

در یزد، این مراسم از ساعت چهار بعدازظهر نوزدهم فروردین به طور مفصل برگزار می‌شود اما در تهران به دلیل مشغله‌های روزانه مردم، همه نمی‌توانند در یک ساعت مشخص یک جا جمع شوند. از این‌رو، مراسم چند سالی است که منسجم برگزار نمی‌شود و هر زردشتی هر ساعتی از روز مذکور که توانست، برای زیارت قبور به قصر فیروزه می‌رود. فرودگ یا فروردینگان جشنی است برای یادبود درگذشتگان و از آنجا که در دین زردشتی، آیین‌های سوگواری به اشکالی که می‌شناسیم، وجود ندارد، این مراسم به صورت جشن برگزار می‌شود و مردم روان درگذشتگان را هم در شادی خود شرکت می‌دهند.

۱) ترکیبی از میوه‌های خشک مانند؛ خرما، انجیر، سنجد، کشمش، بادام، برگه‌خشک میوه‌ها

۲) نان ویژه ای که در روغن کنجد میپزند

آرزو رسولی-فره کیانی